เชื่อว่าหลายคนน่าจะเคยสงสัยตอนลง Windows เสร็จใหม่ ๆ ตอนที่เครื่องถามเราว่าจะอนุญาตให้เก็บข้อมูลอะไรบ้าง เราเลือกเปิดหรือปิดได้ก็จริง แต่เคยรู้ไหมว่า Microsoft เก็บ “ข้อมูลอะไร” จากเราบ้าง ทั้ง Windows 10 และ Windows 11 ใช้นโยบายเดียวกันในการเก็บข้อมูล ซึ่งแบ่งเป็น 2 แบบหลัก ๆ คือ

ข้อมูลที่จำเป็น (Required Data)

ข้อมูลที่จำเป็น (Required Data) คือสิ่งที่ระบบต้องใช้เพื่อให้ Windows ทำงานได้ อัปเดตได้ และรักษาปลอดภัยได้ ข้อมูลพวกนี้ Microsoft บอกว่าเป็นพื้นฐานที่จำเป็นเพื่อให้ระบบทำงานได้ราบรื่น

  • ข้อมูลอุปกรณ์ เช่น ยี่ห้อเครื่อง, รุ่นซีพียู, แรม, อุปกรณ์ที่เชื่อมต่อ
  • ข้อมูลสุขภาพระบบ เช่น รายงานข้อผิดพลาดของระบบและโปรแกรมที่ติดตั้งอยู่
  • ข้อมูลซอฟต์แวร์ที่ติดตั้ง เช่น เวอร์ชัน Windows, รายการอัปเดต, รายชื่อแอปและไดรเวอร์

ข้อมูลเพิ่มเติม (Optional Data)

ข้อมูลเพิ่มเติม (Optional Data) เป็นข้อมูลเสริมที่ผู้ใช้สามารถเลือกส่งหรือไม่ส่งก็ได้ เป็นข้อมูลเพิ่มเติมที่ช่วยให้ Microsoft ปรับปรุงระบบให้ตรงกับการใช้งานของเรา ส่วนใหญ่มักเกี่ยวข้องกับการใช้งานและพฤติกรรม เช่น ประวัติการท่องเว็บ พฤติกรรมการใช้แอป หรือคำที่เราพิมพ์เข้าไป และการใช้งานฟีเจอร์อย่าง Windows Search หรือ Widget ซึ่งข้อมูลเหล่านี้เราสามารถเลือกเปิดหรือปิดได้ในภายหลัง

  • ประวัติการท่องเว็บ บนเบราว์เซอร์ Microsoft Edge เช่น เว็บไซต์ที่เข้าชม, คำที่ค้นหา
  • พฤติกรรมการใช้แอป เช่น ใช้แอปอะไรบ้าง, เปิดบ่อยแค่ไหน
  • การพิมพ์ การเขียน และการพูด เช่น คำพูดที่ใช้ในการพิมพ์เสียง หรือคำที่พิมพ์บ่อย
  • ข้อมูลซอฟต์แวร์เชิงลึก เช่น รายละเอียดการติดตั้ง โปรแกรมเสริม ฯลฯ
  • ข้อมูลกลุ่มนี้ Microsoft บอกว่าจะช่วยให้พัฒนา Windows ได้ตรงใจผู้ใช้มากขึ้น และใช้สำหรับแก้ปัญหาได้แม่นยำขึ้นด้วย

ส่วนฟีเจอร์อย่างที่ต้องเชื่อมต่อกับระบบคลาวด์ของ Microsoft อันนี้เลือกไม่ได้เพราะต้องส่งข้อมูลกลับไปให้ Microsoft อยู่เสมอ มีตามนี้

  • Activity History
  • Cloud Clipboard
  • Custom Dictionary
  • Date and time (for Windows Time service)
  • Delivery Optimization (for delivery of Windows updates)
  • Device Encryption
  • Emoji
  • Eye Control
  • Family Safety
  • Find My Device
  • Get Started
  • Location services
  • Microsoft Defender SmartScreen
  • Phone Link
  • Smart App Control
  • Troubleshooting service
  • Voice typing
  • Windows backup
  • Windows Insider Program
  • Windows Security
  • Windows Search
  • Windows Spotlight
  • Widgets

แล้วผู้ใช้ทั่วไปควบคุมอะไรได้บ้าง ?

ถึงแม้ผู้ใช้ทั่วไปจะควบคุมการส่งข้อมูลได้น้อยกว่าผู้ใช้ระดับองค์กร แต่เราก็ยังสามารถเข้าไปตั้งค่าได้พอสมควร เช่น การเลือกว่าจะส่งข้อมูลมากน้อยแค่ไหน หรือปิดการเก็บข้อมูลพฤติกรรมส่วนตัวบางอย่างได้ที่หน้า Settings > Privacy > Diagnostics & feedback เพื่อเลือกได้ว่า

  • จะส่งเฉพาะข้อมูลจำเป็น (Required)
  • หรือจะส่งข้อมูลเพิ่มเติมด้วย (Optional)

นอกจากนี้ ยังมีตัวเลือกให้ปิดการส่งข้อมูลเกี่ยวกับ การพิมพ์ การขีดเขียน และโฆษณาแบบปรับตามผู้ใช้ (Tailored experiences) ได้เช่นกัน หากใครอยากรู้ว่า Windows ส่งข้อมูลอะไรออกไปบ้างจริง ๆ สามารถเปิดใช้เครื่องมือที่ชื่อว่า Diagnostic Data Viewer ได้ในหน้าตั้งค่าเดียวกัน ระบบจะเก็บข้อมูลที่ส่งออกไปให้เราเปิดดูย้อนหลังได้ โดยใช้พื้นที่ประมาณ 1GB แต่ก็ถือเป็นเครื่องมือที่ดีเพื่อดูเลยว่าข้อมูลอะไรบ้างที่ระบบส่งออกไปจากเครื่องเรา

ที่มา : neowin