ถึงแม้ว่า Android O จะเพิ่งเปิดตัวอย่างไม่เป็นทางการไปไม่นานนี้ แต่ก็ยังมีอุปกรณ์แอนดรอยด์อยู่เพียงไม่กี่รุ่นเท่านั้นที่เพิ่งจะได้เป็น Android 7.0 Nougat ซึ่งหนึ่งในฟีเจอร์สำคัญๆบน Android 7.0 Nougat นั้นก็คงจะเป็นเรื่อง Multi Window ที่เดิมทีเคยมีแต่ของ Samsung เท่านั้น ซึ่งผู้ใช้ส่วนใหญ่คงจะคุ้นเคยกับ Multi Window ในรูปแบบของ Split Screen กันซะมากกว่า แต่ในวันนี้ผมจะมาพูดถึง Freeform ที่เป็นอีกรูปแบบหนึ่งของ Multi Window กันครับ
เมื่อ Multi Window ของ Samsung กลายเป็น Multi Window บน Android 7.0 Nougat
อย่างที่หลายๆคนรู้กันอยู่แล้วว่าฟีเจอร์ Multi Window เนี่ย มีมานานแล้วตั้งแต่สมัย Samsung ยังหนุ่มๆ ดังนั้นจะบอกว่า Android 7.0 Nougat หยิบฟีเจอร์ของ Samsung ไปทำเป็นของตัวเองก็ไม่ผิดเช่นกัน (ก็มันเป็นแบบนั้นจริงๆ ฮาๆ)
ซึ่งเดิมทีฟีเจอร์ Multi Window นั้นรองรับกับอุปกรณ์แอนดรอยด์ของ Samsung เท่านั้น โดยนักพัฒนาแอพต้องทำเพิ่มนิดหน่อยเพื่อให้รองรับ Multi Window ของ Samsung แต่พอกลายเป็น Android 7.0 Nougat ก็จะทำให้แอพส่วนใหญ่นั้นจะรองรับ Multi Window ไปโดยปริยาย (แอพฯไหนไม่อยากรองรับ Multi Window ต้องไปกำหนดเอง)
แล้วเครื่อง Samsung ทั้งหลายที่ได้อัพเดตเป็น Android 7.0 Nougat ล่ะ จะเป็นยังไง? ยังใช้ของตัวเองอยู่ หรือว่าเปลี่ยนไปใช้ของ Native Android?
คำตอบก็คือเครื่อง Samsung ที่เป็น Android 7.0 Nougat ทุกเครื่องจะเปลี่ยนไปใช้ฟีเจอร์ Multi Window ของ Android 7.0 Nougat แทนจ้า เพราะไม่มีเหตุผลอะไรให้ต้องใช้ของตัวเองแล้วนั่นเอง
Multi Window = Split Screen + Freeform
ในฟีเจอร์ Multi Window ได้แบ่งประเภทของฟีเจอร์นี้ออกเป็น 2 แบบคือ Split Screen Mode และ Freeform Mode
ซึ่งบนเครื่อง Samsung จะเรียกว่า Split Screen View กับ Pop-up View แทน แต่ก็จะเห็นว่ารูปแบบการทำงานเหมือนกัน (แต่จริงๆแล้วมีเบื้องหลังต่างกันอยู่นิดหน่อย เดี๋ยวพูดถึงในตอนท้ายๆของบทความนี้ครับ)
วิธีเปิดให้เครื่องใช้งาน Freeform Mode ได้
หมายเหตุ – เครื่อง Samsung ใช้งาน Freeform Mode ไม่ได้
บนอุปกรณ์แอนดรอยด์ส่วนใหญ่นั้นจะใช้ Freeform Mode ไม่ได้ เนื่องจากผู้ผลิตสั่งปิดไว้นั่นเอง ไม่รู้ว่าปิดทำไมเหมือนกัน แต่ถ้าให้เดาก็น่าจะเพราะมันยังทำงานได้ไม่สมบูรณ์ 100% ละมั้ง (จากที่ลองเล่นดู)
แต่ถ้าอยากจะเปิดใช้งาน Freeform Mode ก็สามารถทำได้นะ ไม่ต้องรูทเครื่องด้วย แต่ต้องใช้คอมพิวเตอร์สั่งงานผ่าน ADB เพื่อเปิดใช้งานฟีเจอร์นี้ (ลง Platform-tools > เปิด USB Debugging > ต่อมือถือเข้ากับคอมพิวเตอร์ > ลง ADB Driver > สั่งงานผ่าน Command Line) ซึ่งผมจะไม่พูดถึงเรื่องการใช้งาน ADB นะครับ (แต่สามารถหาวิธีจาก Google ได้)
สำหรับคำสั่ง ADB ที่ใช้สั่งเปิด Freeform Mode คือ
adb shell settings put global enable_freeform_support 1
ถ้าอยากปิด Freeform Mode ก็ให้เปลี่ยนเป็นเลข 0 แทน
adb shell settings put global enable_freeform_support 0
ถ้าอยากรู้ว่าเครื่องของผู้อ่านนั้นเปิด Freeform Mode อยู่หรือไม่ ให้ลองใช้คำสั่งนี้แทน
adb shell settings get global enable_freeform_support
คำสั่งดังกล่าวจะให้ผลลัพธ์เป็น 0 (ปิดอยู่) กับ 1 (เปิดใช้งานอยู่)
เมื่อสั่งให้เปิดหรือปิด Freeform Mode แล้ว ก็ให้รีสตาร์ทเครื่องก่อนนะ ถึงจะเห็นผลลัพธ์
วิธีเปิดแอพแบบ Freeform Mode
การเปิดแอพแบบ Freeform Mode จะเปิดได้จากหน้า Recent App เท่านั้น เมื่อกดเปิดหน้า Recent App แล้วให้รอซักครู่ ก็จะมีสัญลักษณ์ Freeform โผล่ขึ้นมาที่แอพแต่ละตัว (ตัวไหนไม่ขึ้นก็แปลว่าไม่รองรับ)
ซึ่งการแสดงผลแบบ Freeform Mode จะแยกไปแสดงผลบนพื้นที่อีกส่วนหนึ่งเลย ไม่ได้ลอยอยู่บนหน้าจอตลอดเวลา ดังนั้นเมื่อกดปุ่ม Home ก็จะเป็นการย่อแอพที่เปิดแบบ Freeform Mode แล้วเด้งไปกลับหน้า Home แทน
และถ้าเปิด Recent App ดูก็จะเห็นว่าแอพที่เปิดเป็น Freeform Mode จะแสดงแยกออกจากแอพปกติเลย
สาเหตุ Freeform Mode ไม่เปิดให้ใช้งานตั้งแต่แรก น่าจะเพราะว่า “ยังไม่พร้อมใช้งานจริง”
จากที่ผมได้ลองใช้งานแอพแบบ Freeform Mode อยู่พักใหญ่ๆ ก็รู้สึกว่าฟีเจอร์นี้ยังไม่ค่อยสมบูรณ์ซักเท่าไร (ลองทั้งบน Nexus 9 กับ Moto Z ก็มีอาการเอ๋อๆเป็นบางครั้งเหมือนกัน) ก็เลยพอจะเดาได้ว่าฟีเจอร์นี้ยังไม่พร้อมใช้งาน แต่ใส่ไว้ให้นักพัฒนาแอพมาเปิดเองแล้วลองใช้งาน เพื่อจะได้ทำแอพให้รองรับในอนาคตซะมากกว่า
ย้อนกลับมาที่ Multi Window ของ Samsung บน Android 7.0 Nougat
อย่างที่ผมบอกไปในตอนแรกว่า Multi Window ของ Samsung ได้เปลี่ยนไปใช้เป็นของ Android 7.0 Nougat แทนแล้ว แต่พอลองดูการทำงานของ Pop-up View ก็รู้สึกว่าการทำงานยังแตกต่างจาก Freeform Mode อยู่หลายจุด เช่น
Pop-up View จะแสดงอยู่บนหน้าจอตลอดเวลา ไม่ได้แสดงเป็นหน้าตางแยกแบบ Freeform Mode
แอพที่เปิดเป็น Pop-up View ก็ยังคงแสดงรวมอยู่ในหน้า Recent App เหมือนปกติ
วิธีใช้งานที่แตกต่างกัน และสั่งปิด Freeform ผ่าน ADB แล้วก็ยังใช้งานได้อยู่
ด้วยเหตุผลเหล่านี้จึงทำให้เดาได้ไม่ยากว่า Pop-up View นั้นไม่ได้พัฒนามาจาก Freeform โดยตรง แต่ Samsung ก็ยังคงทำเองอยู่เหมือนเดิม โดยใช้ความสามารถจาก Split Screen มาพัฒนาแทน เพื่อให้ผู้ใช้ยังสามารถใช้งาน Pop-up View ได้เหมือนแอนดรอยด์เวอร์ชันเก่าๆของ Samsung นั่นเอง เพราะ Freeform ดูยังไม่ค่อยสมบูรณ์ จะเอามาพัฒนาต่อยอดก็เสี่ยงเกินไป
สรุป
ถึงแม้ว่า Freeform Mode อาจจะยังดูไม่สมบูรณ์ แต่เมื่อวันหนึ่งที่มันเสร็จสมบูรณ์ก็ต้องรอดูกันต่อไปว่าจะมีฟีเจอร์แปลกใหม่อะไรที่ให้ผู้ใช้แอนดรอยด์ได้สัมผัสกันฮะ เหมือนกับ Split Screen Mode ที่เคยแอบใส่ไว้ตั้งแต่สมัย Lollipop เพราะยังไม่สมบูรณ์ จนมาถึง Android 7.0 Nougat ก็พร้อมใช้งานเป็นที่เรียบร้อย (และ Samsung ก็เอาไปทำต่อเป็น Samsung DeX)
ตอนแรกนึกว่าบทความเก่า ใช้ชื่อ Android N
เพราะ Google ยังไม่ได้กำหนดชื่อ แต่พอตั้งชื่อว่า
Nougat แล้วก็ไม่มีใครใช้ Android N แล้วนี่ครับ