มือถือจอเป็นเส้นเขียว เกิดจากอะไร แก้ไขได้ไหม

มือถือในกลุ่มมิดเรนจ์และเรือธงยุคใหม่ ได้เปลี่ยนผ่านจากจอ LCD มาเป็น OLED ที่มีประสิทธิภาพที่เหนือกว่าในหลายแง่มุม ทั้งความสวยงาม ความเที่ยงตรง ความสว่าง อัตราการกินไฟ และอัตราส่วนคอนทราสต์ ทว่า พาเนล OLED ในมือถือบางรุ่นกลับพบปัญหาว่ามีเส้นสีเขียว ชมพู หรือฟ้า ปรากฏ เมื่อใช้งานไปได้ระยะหนึ่ง ซึ่งยังเป็นที่ถกเถียงกันว่า แท้จริงแล้วสาเหตุเกิดจากซอฟต์แวร์ หรือฮาร์ดแวร์กันแน่ แล้วจะแก้ไขมันได้อย่างไร

หากนำคีย์เวิร์ดคำว่า ‘มือถือจอเป็นเส้นเขียว’ ไปค้นหาบนอินเทอร์เน็ต ก็จะพบว่าปัญหานี้เกิดขึ้นมานานหลายปีแล้ว แต่ที่กลับมาเป็นประเด็นอีกครั้งในช่วงนี้ เป็นเพราะผู้ใช้งาน Galaxy S21 series และ Galaxy S22 series บางส่วนในต่างประเทศ เจอกับปัญหาข้างต้นหลังอัปเดต One UI 6.1 ไปเมื่อสัปดาห์ก่อน และในสัปดาห์นี้ Samsung อินเดีย ก็ตอบรับฟีดแบ็กโดยการออกโปรแกรมเปลี่ยนจอให้กับมือถือกลุ่มที่รับได้ผลกระทบ โดยไม่คิดค่าใช้จ่ายแม้อยู่นอกประกัน

สาเหตุที่จอเป็นเส้นเขียว

*พาเนล OLED รับไฟเลี้ยงจากแบตไล่ไปเป็นแถว ๆ*

พาเนล OLED ประกอบด้วยไดโอดสามสี คือ แดง เขียว และน้ำเงิน เป็นจุดเล็ก ๆ นับแสน นับล้านจุดที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า การที่พาเนลชนิดนี้จะทำงานได้ ต้องอาศัยพลังงานจากแบตเตอรี่ที่ส่งมาทางสายแพร์ ผ่านจุดเชื่อมต่อด้านหนึ่งไปยังอีกด้านหนึ่ง ซึ่งในกรณีของมือถือ ส่วนใหญ่จะอยู่ที่ด้านบน หรือด้านล่างของเครื่อง กล่าวอีกนัยหนึ่งคือ จอรับไฟตามแนวยาว

*จอด้านที่มีคอนเนกเตอร์จะหนากว่าด้านอื่น ; ภาพจาก iFixit*

พาเนลส่วนที่มีคอนเนกเตอร์ จะเป็นส่วนที่หนาที่สุดของจอเสมอ จึงเป็นที่มาว่าทำไมขอบจอมือถือด้านล่างมักหนากว่าด้านอื่น ซึ่งผู้ผลิตพยายามเอาชนะข้อจำกัดนี้เพื่อรีดขอบจอให้บางที่สุด โดยการม้วน หรือพับพาเนลบางส่วนกลับไปด้านหลัง บางรุ่นอาจมีการใช้กาวช่วยยึดให้พาเนลอยู่ในตำแหน่งที่ต้องการ

แต่กาวก็มีอายุการใช้งานที่จำกัด เมื่อใช้งานมือถือไปถึงจุดจุดหนึ่งจนกาวที่ใช้ยึดสายแพร์จอเกิดเสื่อมสภาพ จนยึดเอาไว้ไม่อยู่ หน้าสัมผัสอาจหลุดออกจากกัน ทำให้ไดโอดบางสี ของบางแถว ทำงานได้ไม่สมบูรณ์ในแถวนั้น ๆ และเกิดเป็นเส้นสีต่าง ๆ บนจอในท้ายที่สุด เช่นเส้นสีเขียวที่พบได้บ่อย กรณีนี้หมายความว่าไดโอดสีแดงกับสีน้ำเงิน ทำงานผิดปกติไปแล้ว

นอกจากนี้ การทำมือถือตกพื้น หรือกระแทกกับของแข็ง ก็อาจเป็นอีกปัจจัยที่ทำให้จอเป็นเส้นเขียวได้เช่นกัน

ทำไมจอเป็นเส้นเขียวหลังอัปเดต

โทรศัพท์มักเกิดความร้อนสูงขณะอัปเดตซอฟต์แวร์ จากการที่ซีพียูต้องประมวลผลหนัก ซึ่งความร้อนเป็นปัจจัยสำคัญที่เร่งให้กาวยึดสายแพร์จอเสื่อมสภาพไวขึ้น หรือเกิดความเสียหายกับจุดเชื่อมต่อของพาเนล จึงมีแนวโน้มสูงที่หลายคนจะพบปัญหาจอเป็นเส้นเขียว หลังอัปเดตเฟิร์มแวร์ จนนำไปสู่ความเข้าใจผิดว่าปัญหานี้เกิดจากซอฟต์แวร์

จอเป็นเส้นเขียว แก้ไขด้วยตัวเองได้ไหม

จอเป็นเส้นเขียว เกิดจากความเสียหายที่ตัวฮาร์ดแวร์ ไม่สามารถแก้ไขด้วยตัวเองได้ แนะนำให้ติดต่อศูนย์บริการฯ เพื่อรับการซ่อมจะเป็นการดีที่สุด (เว้นแต่จะมีความรู้ด้านงานช่าง อุปกรณ์สำหรับซ่อม และอะไหล่สำหรับเปลี่ยน แล้วอยากทำเอง ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่ง)

วิธีป้องกัน ไม่ให้จอเป็นเส้นเขียว

เป็นที่สังเกตว่า อาการจอเป็นเส้นเขียว เกิดกับแค่มือถือบางรุ่น รุ่นไหนที่เคยมีรายงานว่าพบปัญหาแล้ว ภายหลังมักมีเคสแบบเดียวกันตามมาอีกเรื่อย ๆ จึงพอสรุปได้ว่าเป็นปัญหาที่เกิดจากการออกแบบ กระบวนการผลิต หรือคุณภาพวัสดุ ของมือถือรุ่นนั้น ๆ ดังนั้นคงไม่มีวิธีใดป้องกันได้อย่างสมบูรณ์ แต่สามารถลดความเสี่ยง และยืดอายุการใช้งานได้ โดยหลีกเลี่ยงความร้อน เช่น ไม่ชาร์จไปเล่นไป และไม่ใช่งานหนัก ขณะอยู่กลางแจ้ง