MQA ฟอร์แมตเสียงคุณภาพสูงที่กลายมาเป็นจุดขายและภาพจำของ TIDAL ในช่วงเวลากว่า 7 ปีที่ผ่านมา กำลังจะมาถึงจุดสิ้นสุดในเวลาอันใกล้ เมื่อ TIDAL ได้ประกาศว่าจะเลิกสนับสนุน MQA อย่างเป็นทางการในวันที่ 24 กรกฎาคมนี้ หลังจากนั้นไฟล์เพลงทั้งหมดที่เคยเป็น MQA จะถูกแทนที่ด้วย FLAC ต่อไปตามลำดับ และอีกส่วนที่จะโดนผลกระทบไปด้วยคือ ไฟล์เสียงสามมิติ 360 Reality Audio ของ Sony
Meridian Audio บริษัทผู้ผลิตเครื่องเสียงสัญชาติอังกฤษ เปิดตัว MQA ครั้งแรกในปี 2014 ชูจุดขายว่าเป็นฟอร์แมตที่ให้เสียงคุณภาพสูง ระดับเดียวกับ FLAC แบบ Hi-Res ในขนาดไฟล์ที่เล็กกว่า สร้างความฮือฮาในวงการออดิโอไฟล์ในช่วงแรก พร้อมความคาดหวังที่ตามมาว่า MQA อาจเป็นฟอร์แมตแห่งอนาคตที่จะปฏิวัติวงการเพลง
อย่างไรก็ดี ด้วยข้อจำกัดหลาย ๆ อย่าง ทำให้ MQA ไม่แมสอย่างที่ควรเมื่อเวลาผ่านไป โดยเฉพาะข้อจำกัดที่เป็นอุปสรรคใหญ่ 2 ประการ อย่างแรกคือ MQA เป็นซอฟต์แวร์แบบจำกัดลิขสิทธิ์ ดังนั้นจึงมีค่าไลเซนส์ในการนำไปใช้งาน และอย่างถัดมาคือ MQA ต้องการทั้งซอฟต์แวร์และฮาร์ดแวร์ที่รองรับแบบเฉพาะเจาะจงในการเปล่งประสิทธิภาพให้ได้เต็ม 100%
ข้อจำกัดเหล่านี้ของ MQA แตกต่างอย่างสิ้นเชิงกับ FLAC ที่มีความเป็นสากล อุปกรณ์ฟังเพลงหรือเครื่องเสียงทั่ว ๆ ไปล้วนรองรับฟอร์แมตนี้เป็นปกติสามัญ นอกจากนี้ FLAC ยังเป็นโอเพนซอร์ส เปิดให้ใช้งานฟรีเต็มระบบโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย ด้วยข้อดีต่าง ๆ เหล่านี้ ทำให้ FLAC ยังคงยืนหยัดเป็นฟอร์แมตเสียงที่ได้รับความนิยมสำหรับสาย lossless และ Hi-Res มาอย่างยาวนาน
อันที่จริง อนาคตของ MQA บน TIDAL ก็แสดงให้เห็นถึงความสั่นคลอนมาสักพักใหญ่ ๆ แล้ว หลังประสบปัญหาทางการเงินต่อเนื่องจนต้องขายกิจการให้ Lenbrook เข้ามารับช่วงต่อเมื่อปี 2023 และในปีเดียวกัน TIDAL ก็เริ่มใส่เพลง Hi-Res ในรูปแบบ FLAC เข้ามาในแพลตฟอร์มของตน โดยให้บริการควบคู่ไปกับ MQA ของเดิม (จนถึงตอนนี้) แต่เดือนหน้า MQA จะถูกกลืนอย่างสมบูรณ์ เหลือแต่ FLAC โดด ๆ ในส่วนที่เป็น Hi-Res
ส่วนประเด็นเรื่อง 360 Reality Audio ที่เป็นเทคโนโลยีของ Sony ที่กำลังจะถูกเทตาม MQA ในกรณีนี้ก็จะถูกแทนที่ด้วย Dolby Atmos จาก Dolby แทน ตั้งแต่วันที่ 24 กรกฎาคมเป็นต้นไปเช่นกัน
TIDAL บอกว่ากระบวนการแทนที่ MQA ด้วย FLAC จะดำเนินการแบบค่อยเป็นค่อยไป ด้วยความตั้งใจว่าจะแทนที่ให้ครอบคลุมได้มากที่สุด ดังนั้นในการเปลี่ยนผ่านช่วงแรก ๆ บางเพลงหรือบางอัลบัม อาจยังไม่มีไฟล์ Hi-Res ให้ฟัง ผลกระทบอีกอย่างคือ เพลย์ลิสต์ MQA ที่ผู้ใช้งานโหลดไว้ฟังแบบออฟไลน์ ต้องดาวน์โหลดใหม่ทั้งหมด เพราะ MQA จะไม่มีบนแพลตฟอร์มอีกต่อไปแล้ว
ที่มา : TIDAL
ดีมากค่า จริง ๆ ยังมีเรื่องที่ audiophile หลายคนพบว่า MQA ไม่ได้ lossless จริง ๆ อย่างที่ว่าไว้ด้วย ส่วนผมเองนั้นหูไม่เทพพอ ฟังไม่ออก