หลังจากที่ Donald Trump ออกคำสั่งเก็บภาษีนำเข้าสินค้าจากแคนาดาและเม็กซิโก 25% และจากจีน 10% ไป ทำให้หลายฝ่ายกังวลว่าจะทำให้สินค้าไอทีมีราคาที่สูงขึ้น ทำให้บริษัทเทคโนโลยีต่าง ๆ กำลังหาทางปรับตัว ไม่ว่าจะเป็นการย้ายฐานการผลิตหรือการส่งต่อต้นทุนไปยังผู้บริโภคผ่านราคาสินค้าที่สูงขึ้น ซึ่งอาจเพิ่มขึ้นสูงกว่า 46% เลยทีเดียว
สงครามการค้าระหว่างสองชาติมหาอำนาจ จีน – สหรัฐฯ กลับมาอยู่ในจุดที่ตึงเครียดหนักอีกครั้ง หลังประธานาธิบดีโจ ไบเดน ออกคำสั่งทิ้งทวนก่อนหมดวาระไปเมื่อวันจันทร์ (2 ธ.ค.) โดยเพิ่มบริษัทเทคโนโลยีจีนอีก 140 แห่งเข้าไปอยู่ในรายชื่อ Entity List เพื่อสกัดความก้าวหน้าในการพัฒนาชิปของจีน ส่วนกระทรวงพาณิชย์ของจีนก็ตอบโต้ทันควัน ประกาศเมื่อวันอังคาร (3 ธ.ค.) บอกว่าจะบล็อกการส่งออกแร่หายากไปยังสหรัฐฯ เป็นการเอาคืน
ความคืบหน้ากรณีกระทรวงพาณิชย์สหรัฐฯ สอบสวน TSMC ว่ามีส่วนเกี่ยวข้องใด ๆ กับการจัดผลิต สนับสนุน หรือจัดหาชิปให้หัวเว่ย อันเป็นการละเมิดมาตรการคว่ำบาตรหรือใหม่ ล่าสุดแหล่งข่าวบอกว่า ‘เรื่องนี้มีมูล’ เนื่องจากชิปประมวลผล AI รุ่น Ascend 910B ของหัวเว่ย ถูกพบว่ามีส่วนประกอบขั้นสูงที่มาจาก TSMC จริง ตามการตรวจสอบโดย TechInsights เจ้าเก่า ที่เคยตรวจสอบชิปหัวเว่ยมาแล้วหลายรุ่น
ไฟสงครามการค้าระหว่างอเมริกาและจีน มีแนวโน้มจะลุกโหมไปอีกระดับ หลังกระทรวงพาณิชย์สหรัฐฯ ออกข้อเสนอให้หยุดการนำเข้ารถยนต์ไฟฟ้าจากจีน หรือยานพาหนะค่ายใด ๆ ที่มีการใช้ฮาร์ดแวร์ – ซอฟต์แวร์ของจีนและรัสเซีย ในการเชื่อมต่อกับระบบภายนอก เช่น บลูทูท ไวไฟ เซลลูลาร์ และเครือข่ายดาวเทียม โดยอ้างเหตุผลด้านความมั่นคงและความปลอดภัยของผู้ใช้รถบนท้องถนน
เหยี่ยวข่าวหลายแห่ง รายงานตรงกันว่า บริษัทเทคโนโลยีระดับบิ๊ก ๆ ในจีน นำโดย HUAWEI และ Tencent ได้เพิ่มกำลังการสั่งซื้อชิปหน่วยความจำแบนด์วิดท์สูงหรือ HBM จาก Samsung มาได้พักใหญ่แล้ว สะท้อนให้เห็นผ่านรายรับในธุรกิจเมมโมรีของ Samsung ที่จีนกินส่วนแบ่งไป 30% ในช่วงครึ่งแรกของปี และประเด็นสำคัญคือ ความเคลื่อนไหวนี้ยังสอดคล้องกับข่าวก่อนหน้า ที่ลือกันว่าสหรัฐฯ กำลังพิจารณางัดกฎการคว่ำบาตรขั้นสูงสุดมาใช้ เพื่อสกัดจีนจากการพัฒนา AI ด้วย
แหล่งข่าววงในของ Bloomberg แจ้งว่า สหรัฐฯ กำลังพิจารณานำข้อบังคับ Foreign Direct Product Rules (FDPR) ที่เป็นมาตรการการคว่ำบาตรขั้นสูงสุดมาใช้ เพื่อยกระดับการแบนการส่งออกเทคโนโลยีเซมิคอนดักเตอร์ไปยังจีน เนื่องจากรัฐบาลมองว่า บริษัทพันธมิตรหลายแห่งยังไม่มีความเข้มงวดมากพอ ทำให้จีนยังสามารถเข้าถึงเทคโนโลยีขั้นสูงบางส่วนได้อยู่
สงครามการค้าระหว่างจีนกับสหรัฐฯ อาจทวีความตรึงเครียดไปอีกขั้น เมื่อสำนักข่าว The Financial Times และ Nikkei Asia ออกรายงานตรงกันว่ารัฐบาลจีนได้ออกแนวทางปฏิบัติใหม่เพื่อลดการพึ่งพาเทคโนโลยีต่างชาติ หนึ่งในนั้นคือคำสั่งให้ภาครัฐเลิกใช้ชิปจาก Intel และ AMD ทั้งบนพีซีและเครื่องเซิร์ฟเวอร์ ทำให้ทั้งคู่สุ่มเสี่ยงจะสูญเสียรายได้เป็นจำนวนมหาศาล นอกจากนี้ ระบบปฏิบัติการ Windows ของ Microsoft เอง ก็อาจถูกสั่งห้ามใช้งานตามไปด้วยเหมือนกัน
บริษัทในจีนที่ทำเกี่ยวกับชิป semiconductor ล้มหายไปกว่า 3,470 บริษัท ในช่วงเดือนมกราคม – สิงหาคมของปี 2022 ซึ่งนับว่าปิดตัวลงสูงสุดเป็นประวัติการณ์ เมื่อเทียบกับปี 2021 และ 2020 ที่ปิดตัวไป 3,420 และ 1,397 บริษัท ตามลำดับ ชี้ให้เห็นว่าความพยายามของจีนที่จะพึ่งพาตนเองในด้านการผลิตชิปภายในประเทศกำลังเจอปัญหาหนักอยู่
นับเป็นอีกความเคลื่อนไหวครั้งสำคัญสำหรับกรณี Trade War ระหว่างสหรัฐ ฯ กับจีนที่ล่าสุดทางฝั่งสภาคองเกรสของสหรัฐ ฯ ได้มีมติรับร่างกฎหมายสนับสนุนการแข่งขันทางการค้าที่เน้นมาตรการอัดฉีดเม็ดเงินมหาศาลสำหรับลงทุนในภาคการผลิต Semiconductor ที่ขาดแคลนกันอยู่ทั่วโลกมาอย่างยาวนาน เพื่อให้มั่นใจว่าสหรัฐจะสามารถมี Chipset Supply ภายใต้การควบคุมของตัวเองอย่างมากเพียงพอที่จะกุมความได้เปรียบของโลกเทคโนโลยีเอาไว้ได้ต่อไป
HUAWEI Technologies Co. ได้ลงทุนเม็ดเงินมหาศาลกับบริษัทฯ ที่เกี่ยวข้องกับอุปกรณ์เซมิคอนดักเตอร์ในจีน เพื่อหวังจะกลับมามีที่ยืนในตลาดชิปเซ็ตอีกครั้งนึง หลังจากถูกรัฐบาลสหรัฐฯ ประกาศโทษแบน ห้ามไม่ให้คู่ค้าจากอเมริกาหรือชาติอื่น ๆ ที่ยังใช้ทรัพย์สินทางปัญญาขอสหรัฐฯ ติดต่อทำการค้ากับ HUAWEI ซึ่งนั่นรวมไปถึง TSMC ที่ไม่สามารถผลิตชิปเซ็ต Kirin ให้กับพวกเขาได้
