ความคืบหน้ากรณีกระทรวงพาณิชย์สหรัฐฯ สอบสวน TSMC ว่ามีส่วนเกี่ยวข้องใด ๆ กับการจัดผลิต สนับสนุน หรือจัดหาชิปให้หัวเว่ย อันเป็นการละเมิดมาตรการคว่ำบาตรหรือใหม่ ล่าสุดแหล่งข่าวบอกว่า ‘เรื่องนี้มีมูล’ เนื่องจากชิปประมวลผล AI รุ่น Ascend 910B ของหัวเว่ย ถูกพบว่ามีส่วนประกอบขั้นสูงที่มาจาก TSMC จริง ตามการตรวจสอบโดย TechInsights เจ้าเก่า ที่เคยตรวจสอบชิปหัวเว่ยมาแล้วหลายรุ่น
ไฟสงครามการค้าระหว่างอเมริกาและจีน มีแนวโน้มจะลุกโหมไปอีกระดับ หลังกระทรวงพาณิชย์สหรัฐฯ ออกข้อเสนอให้หยุดการนำเข้ารถยนต์ไฟฟ้าจากจีน หรือยานพาหนะค่ายใด ๆ ที่มีการใช้ฮาร์ดแวร์ – ซอฟต์แวร์ของจีนและรัสเซีย ในการเชื่อมต่อกับระบบภายนอก เช่น บลูทูท ไวไฟ เซลลูลาร์ และเครือข่ายดาวเทียม โดยอ้างเหตุผลด้านความมั่นคงและความปลอดภัยของผู้ใช้รถบนท้องถนน
เหยี่ยวข่าวหลายแห่ง รายงานตรงกันว่า บริษัทเทคโนโลยีระดับบิ๊ก ๆ ในจีน นำโดย HUAWEI และ Tencent ได้เพิ่มกำลังการสั่งซื้อชิปหน่วยความจำแบนด์วิดท์สูงหรือ HBM จาก Samsung มาได้พักใหญ่แล้ว สะท้อนให้เห็นผ่านรายรับในธุรกิจเมมโมรีของ Samsung ที่จีนกินส่วนแบ่งไป 30% ในช่วงครึ่งแรกของปี และประเด็นสำคัญคือ ความเคลื่อนไหวนี้ยังสอดคล้องกับข่าวก่อนหน้า ที่ลือกันว่าสหรัฐฯ กำลังพิจารณางัดกฎการคว่ำบาตรขั้นสูงสุดมาใช้ เพื่อสกัดจีนจากการพัฒนา AI ด้วย
แหล่งข่าววงในของ Bloomberg แจ้งว่า สหรัฐฯ กำลังพิจารณานำข้อบังคับ Foreign Direct Product Rules (FDPR) ที่เป็นมาตรการการคว่ำบาตรขั้นสูงสุดมาใช้ เพื่อยกระดับการแบนการส่งออกเทคโนโลยีเซมิคอนดักเตอร์ไปยังจีน เนื่องจากรัฐบาลมองว่า บริษัทพันธมิตรหลายแห่งยังไม่มีความเข้มงวดมากพอ ทำให้จีนยังสามารถเข้าถึงเทคโนโลยีขั้นสูงบางส่วนได้อยู่
สงครามการค้าระหว่างจีนกับสหรัฐฯ อาจทวีความตรึงเครียดไปอีกขั้น เมื่อสำนักข่าว The Financial Times และ Nikkei Asia ออกรายงานตรงกันว่ารัฐบาลจีนได้ออกแนวทางปฏิบัติใหม่เพื่อลดการพึ่งพาเทคโนโลยีต่างชาติ หนึ่งในนั้นคือคำสั่งให้ภาครัฐเลิกใช้ชิปจาก Intel และ AMD ทั้งบนพีซีและเครื่องเซิร์ฟเวอร์ ทำให้ทั้งคู่สุ่มเสี่ยงจะสูญเสียรายได้เป็นจำนวนมหาศาล นอกจากนี้ ระบบปฏิบัติการ Windows ของ Microsoft เอง ก็อาจถูกสั่งห้ามใช้งานตามไปด้วยเหมือนกัน
บริษัทในจีนที่ทำเกี่ยวกับชิป semiconductor ล้มหายไปกว่า 3,470 บริษัท ในช่วงเดือนมกราคม – สิงหาคมของปี 2022 ซึ่งนับว่าปิดตัวลงสูงสุดเป็นประวัติการณ์ เมื่อเทียบกับปี 2021 และ 2020 ที่ปิดตัวไป 3,420 และ 1,397 บริษัท ตามลำดับ ชี้ให้เห็นว่าความพยายามของจีนที่จะพึ่งพาตนเองในด้านการผลิตชิปภายในประเทศกำลังเจอปัญหาหนักอยู่
นับเป็นอีกความเคลื่อนไหวครั้งสำคัญสำหรับกรณี Trade War ระหว่างสหรัฐ ฯ กับจีนที่ล่าสุดทางฝั่งสภาคองเกรสของสหรัฐ ฯ ได้มีมติรับร่างกฎหมายสนับสนุนการแข่งขันทางการค้าที่เน้นมาตรการอัดฉีดเม็ดเงินมหาศาลสำหรับลงทุนในภาคการผลิต Semiconductor ที่ขาดแคลนกันอยู่ทั่วโลกมาอย่างยาวนาน เพื่อให้มั่นใจว่าสหรัฐจะสามารถมี Chipset Supply ภายใต้การควบคุมของตัวเองอย่างมากเพียงพอที่จะกุมความได้เปรียบของโลกเทคโนโลยีเอาไว้ได้ต่อไป
HUAWEI Technologies Co. ได้ลงทุนเม็ดเงินมหาศาลกับบริษัทฯ ที่เกี่ยวข้องกับอุปกรณ์เซมิคอนดักเตอร์ในจีน เพื่อหวังจะกลับมามีที่ยืนในตลาดชิปเซ็ตอีกครั้งนึง หลังจากถูกรัฐบาลสหรัฐฯ ประกาศโทษแบน ห้ามไม่ให้คู่ค้าจากอเมริกาหรือชาติอื่น ๆ ที่ยังใช้ทรัพย์สินทางปัญญาขอสหรัฐฯ ติดต่อทำการค้ากับ HUAWEI ซึ่งนั่นรวมไปถึง TSMC ที่ไม่สามารถผลิตชิปเซ็ต Kirin ให้กับพวกเขาได้
เป็นเวลากว่า 3 ปีแล้วที่รัฐบาลสหรัฐฯ ตัดสินใจใส่ชื่อ HUAWEI เข้าไปไว้ในบัญชีดำหรือ Entity List โดยให้เหตุผลว่าอุปกรณ์ของบริษัทฯ จากจีนเป็นภัยต่อความมั่นคงของชาติ ส่งผลให้ HUAWEI ไม่สามารถติดตั้ง Google Mobile Services ในโทรศัพท์, ชิป Kirin ไม่มีคนผลิตให้, เข้าถึงอุปกรณ์ผลิตสมาร์ทโฟนได้ไม่เพียงพอ ฯลฯ ล่าสุดเหมือนสถานการณ์จะแย่ลงอีกแล้ว เนื่องจาก Joe Biden ได้เซ็นผ่านร่างกฎหมายใหม่ กีดกันไม่อนุมัติอุปกรณ์จาก HUAWEI (และ ZTE) ให้ผ่านการรับรองจาก FCC (Federal Communications Commission)
สำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่า ซัพพลายเออร์ของทั้ง HUAWEI และ SMIC ได้รับใบอนุญาตมูลค่ากว่าหลายพันล้านเหรียญสหรัฐฯ ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนปีที่แล้วจนถึงเมษายนปีนี้ เพื่อขายสินค้าและเทคโนโลยีบางส่วนให้กับบริษัทฯ จากจีนทั้งสอง แม้ว่า HUAWEI และ SMIC ปัจจุบันจะยังอยู่ในลิสต์รายชื่อบัญชีดำ หรือ Entity List ของสหรัฐฯ ก็ตาม
