กูเกิลยอมรับแล้วว่าระบบแจ้งเตือนแผ่นดินไหวบน Android หรือ Android Earthquake Alerts (AEA) ทำงานผิดพลาดระหว่างเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ในตุรกีเมื่อปี 2023 โดยระบุว่าเกิดจากข้อจำกัดของอัลกอริทึมในขณะนั้น แต่หลังจากนั้นได้เปลี่ยนอัลกอริทึมใหม่ให้ทำงานได้อย่างแม่นยำขึ้นแล้ว

Android Earthquake Alerts (AEA) ทำงานอย่างไร

กูเกิลเปิดตัว AEA ตอนปี 2020 ทำงานโดยอาศัยเซนเซอร์วัดความเร่งบนอุปกรณ์ Android กว่า 2,000 ล้านเครื่องในการตรวจจับการแรงสั่นสะเทือน หากรูปแบบของการสั่นไหวสะท้อนว่ามีแนวโน้มว่าจะเกิดแผ่นดินไหว ระบบจะส่งข้อมูลและพิกัดไปยังเซิร์ฟเวอร์ของกูเกิลเพื่อวิเคราะห์ ก่อนจะส่งแจ้งเตือนกลับมายังมือถือของผู้ใช้งาน

การแจ้งเตือนของ AEA มีสองระดับคือ

  • Be Aware Alert
    • สำหรับแผ่นดินไหวขนาดเล็ก หรือตรวจพบแรงสั่นสะเทือนเพียงเล็กน้อย
    • แจ้งเตือนในรูปแบบปกติ
    • หากปิดเสียง หรืออยู่ในโหมดห้ามรบกวน จะไม่ได้ยินเสียงแจ้งเตือน
  • Take Action Alert
    • สำหรับแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ ระดับ 4.5 แมกนิจูดขึ้นไป
    • แจ้งเตือนในรูปแบบเต็มหน้าจอ พร้อมส่งเสียงดัง
    • บายพาสการปิดเสียง โหมดห้ามรบกวน และการปิดหน้าจอ

AEA รับส่งข้อมูลในระดับความเร็วแสง ทำให้กูเกิลสามารถส่งแจ้งเตือนล่วงหน้าได้ก่อนเกิดแผ่นดินไหวจริงในระดับนาทีหรือหลายสิบวินาที กูเกิลเรียกฟีเจอร์นี้ว่าเป็น ‘เครือข่ายตรวจจับแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ที่สุดในโลก’

เกิดอะไรขึ้นในตุรกีตอนปี 2023

วันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2023 เกิดแผ่นดินไหวขนาด 7.8 ริกเตอร์ช่วงเวลาประมาณ 04.17 น. ตามเวลาท้องถิ่น ก่อนจะเกิดอาฟเตอร์ช็อกตามมาอีกหลายระลอก นับเป็นแผ่นดินไหวที่มีความรุนแรงระดับต้น ๆ ในประวัติศาสตร์ หาก AEA ทำงานได้ถูกต้อง ควรส่งแจ้งเตือน Take Action Alert ไปยังประชาชนราว 10 ล้านคนในรัศมีประมาณ 160 กม.

แต่สิ่งที่เกิดขึ้นจริงคือ มีประชาชนเพียง 469 คนเท่านั้นที่ได้การแจ้งเตือน Take Action Alert และอีกกว่า 5 แสนคนได้รับการแจ้งเตือนแบบ Be Aware Alert ซึ่งขณะนั้นเป็นเวลาเช้าตรู่ คงไม่แปลกนัก หากคนส่วนใหญ่จะไม่รู้ตัว หรือรู้ตัวเมื่อสายไป เพราะกำลังหลับ สุดท้ายมีรายงานว่ามีผู้เสียชีวิตเกิน 55,000 ราย และบาดเจ็บอีกนับแสนราย

ทำไม Android Earthquake Alerts (AEA) แจ้งเตือนผิดพลาด

นักวิจัยของกูเกิลให้เหตุผลว่า ขณะนั้น AEA ยังใหม่อยู่ คือเปิดตัวในปี 2020 และเริ่มนำมาใช้งานในตุรกีตอนปี 2021 จึงมีข้อจำกัดด้านอัลกอริทึม ส่งผลให้การวัดแรงสั่นสะเทือนในครั้งแรกผิดพลาด โดยวัดได้ 4.5 ถึง 4.9 แมกนิจูด แทนที่จะเป็น 7.8 แมกนิจูด นอกจากนี้ อาฟเตอร์ช็อกขนาด 7.7 ริกเตอร์ในช่วงเที่ยงของวันเดียวกัน AEA ก็ทำงานไม่ถูกต้องเช่นกัน แม้จะมีประชาชนได้รับแจ้งเตือน Take Action ราว 8,000 คน มากกว่ารอบแรกหลายเท่าก็ตาม

หลังเหตุการณ์ในครั้งนั้น กูเกิลได้ถอดบทเรียน ปรับเปลี่ยนอัลกอริทึมใหม่ พร้อมทดสอบโดยจำลองสถานการณ์แผ่นดินไหวแบบเดิมอีกครั้ง คราวนี้ AEA สามารถส่งแจ้งเตือน Take Action Alert ไปยังอุปกรณ์ 10 ล้านเครื่องได้อย่างที่ควรจะเป็นแล้ว พร้อมการแจ้งเตือน Be Aware Alert อีก 67 ล้านครั้ง สำหรับผู้ที่อยู่ไกลจากจุดศูนย์กลางแผ่นดินไหวออกไป

กูเกิลบอกว่า ไม่ว่าจะเป็นระบบแจ้งเตือนแผ่นดินไหวล่วงหน้าระบบไหน ต่างต้องเผชิญความท้าทายแบบเดียวกัน คือการปรับปรุงอัลกอริทึมเพื่อตรวจจับแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ให้ได้อย่างแม่นยำ

ที่มา : BBC | Google