หากพูดถึงวิกฤติเซมิคอนดักเตอร์ขาดตลาดที่ดำเนินมาตั้งแต่ช่วงปลายปี 2563 หลายคนอาจพาลนึกไปถึงชิ้นส่วนสำคัญอย่างซีพียูหรือจีพียู แต่ C. C. Wei ผู้บริหารของ TSMC เปิดเผยว่า แท้จริงแล้วมันเป็นอะไรที่ง่ายกว่านั้นมาก เพราะที่ขาดแคลนจริง ๆ คือพวกชิปพื้นฐาน (เช่นไดรเวอร์ควบคุมหน้าจอและระบบจัดการพลังงาน) ที่มีราคาอยู่ในช่วง 50 เซ็นต์ถึง 10 ดอลลาร์เท่านั้นเอง
สถานการณ์ตึงเครียดระหว่างจีน ไต้หวัน และสหรัฐฯ กำลังเป็นประเด็นที่ทั้งโลกต้องหันมาให้ความสนใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแวดวงอุตสาหกรรมไอทีที่ต้องพึ่งพาชิ้นส่วนเซมิคอนดักเตอร์ ซึ่งปัจจุบันไต้หวันถือเป็นยักษ์ใหญ่ที่ครองส่วนแบ่งการตลาดเกินกว่า 60% หากที่สุดแล้วเรื่องราวบานปลายจนเกิดภาวะสงครามขึ้นมา สินค้าไอทีมีโอกาสสูงที่จะได้รับผลกระทบอย่างหนักจากการที่ชิป (อาจ) หายไปค่อนโลก
เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา จีนพบผู้ป่วย COVID-19 รายใหม่ 60 เคสในเซินเจิ้น จึงได้ออกมาตรการล็อกดาวน์เต็มรูปแบบ พร้อมทั้งปูพรมตรวจหาเชื้อแก่ประชาชน 17 ล้าน 5 แสนรายที่อาศัยอยู่ในเมือง ส่งผลให้ภาคอุตสาหกรรมและธุรกิจต่าง ๆ ที่ไม่ได้รับการยกเว้นต้องหยุดชะงักลงทั้งหมด ไม่เว้นแม้กระทั่ง Foxconn ที่เป็นซัปพลายเออร์รายใหญ่ของ Apple และ Samsung ด้วย
แรกเริ่มเดิมที TSMC มีแผนจะสร้างโรงงานผลิตชิปเซ็ตแห่งใหม่ในรัฐแอริโซน่า สหรัฐอเมริกาให้แล้วเสร็จในช่วงเดือนกันยายนที่จะถึงนี้ แต่แล้วล่าสุดดูเหมือนว่าสถานการณ์จะเปลี่ยนแปลง เพราะมีรายงานจากสื่อต่างประเทศว่า แผนสร้างของพวกเขาส่อแววล่าช้าสูงสุด 6 เดือน เนื่องจากปัญหาคนงานไม่พอ ผู้ป่วยติดเชื้อโควิดแต่ละวันที่เพิ่มสูงขึ้น และปัญหาการขอใบอนุญาตสร้างโรงงาน
นับเป็นอีกความเคลื่อนไหวครั้งสำคัญสำหรับกรณี Trade War ระหว่างสหรัฐ ฯ กับจีนที่ล่าสุดทางฝั่งสภาคองเกรสของสหรัฐ ฯ ได้มีมติรับร่างกฎหมายสนับสนุนการแข่งขันทางการค้าที่เน้นมาตรการอัดฉีดเม็ดเงินมหาศาลสำหรับลงทุนในภาคการผลิต Semiconductor ที่ขาดแคลนกันอยู่ทั่วโลกมาอย่างยาวนาน เพื่อให้มั่นใจว่าสหรัฐจะสามารถมี Chipset Supply ภายใต้การควบคุมของตัวเองอย่างมากเพียงพอที่จะกุมความได้เปรียบของโลกเทคโนโลยีเอาไว้ได้ต่อไป
HUAWEI Technologies Co. ได้ลงทุนเม็ดเงินมหาศาลกับบริษัทฯ ที่เกี่ยวข้องกับอุปกรณ์เซมิคอนดักเตอร์ในจีน เพื่อหวังจะกลับมามีที่ยืนในตลาดชิปเซ็ตอีกครั้งนึง หลังจากถูกรัฐบาลสหรัฐฯ ประกาศโทษแบน ห้ามไม่ให้คู่ค้าจากอเมริกาหรือชาติอื่น ๆ ที่ยังใช้ทรัพย์สินทางปัญญาขอสหรัฐฯ ติดต่อทำการค้ากับ HUAWEI ซึ่งนั่นรวมไปถึง TSMC ที่ไม่สามารถผลิตชิปเซ็ต Kirin ให้กับพวกเขาได้
แม้ว่า “แร่ซิลิคอน” จะเป็นธาตุที่หาได้ง่ายที่สุดเป็นอันดับสองของโลก คิดเป็น 28% ของเปลือกโลกทั้งหมด แต่จากการรายงานล่าสุดของ The Japan Times เปิดเผยว่า ตอนนี้ธาตุโลหะดังกล่าวอยู่ในช่วงของขาดตลาดเป็นที่เรียบร้อยแล้ว โดยซิลิคอนถือว่าจำเป็นมาก ๆ ต่อการผลิตอุปกรณ์เซมิคอนดักเตอร์ ไม่ว่าจะเป็นชิปเซ็ต หรือโมดูลต่าง ๆ ส่งผลให้ปัจจุบันราคาของซิลิคอนพุ่งไปสูงกว่าเดิมถึง 300% เลยทีเดียว
การขาดหายไปของ “ชิป” แค่ตัวเดียวก็เพียงพอแล้วที่จะทำให้สินค้าใด ๆ ไม่สามารถออกสู่ตลาดได้ ซึ่งอาจสร้างความเสียหายอย่างมากต่อบริษัท โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับบริษัทขนาดเล็กที่มีทางเลือกไม่มากนักท่ามกลางวิกฤตชิปเซมิคอนดักเตอร์ขาดแคลนแบบนี้ ผู้ผลิตบางรายจำใจต้องมองหาช่องทางใหม่ ๆ ในการจัดซื้อชิปและอาจละเลยขั้นตอนการตรวจสอบอย่างที่ควรจะเป็น ส่งผลให้มีมิจฉาชีพสบโอกาส ปล่อยชิปไม่ได้มาตรฐานเข้ามาสู่ตลาดเป็นจำนวนมาก
ย้อนกลับไปเมื่อไม่นานมานี้ มีข่าวรายงานออกมาว่า Samsung เตรียมเทคโอเวอร์บริษัทเซมิคอนดักเตอร์บิ๊กเบิ๊มจากฝั่งยุโรปอย่าง NXP Semiconductor เพื่อขยายกิจการในภาคส่วนธุรกิจนี้ของตัวเอง แต่ล่าสุดดีลนี้เหมือนจะบรรลุยากซะแล้ว เนื่องจากอาจติดปัญหาทางเทคนิคทางกฎหมาย เพราะขนาดของ NXP อาจใหญ่เกินไป จนหลายฝ่ายมองว่า Samsung อาจพยายามถ่วงดุลการค้า ขัดต่อระเบียบการค้าเสรี
ทางด้านผู้ผลิตชิปเซ็ตเบอร์ 1 ของโลกอย่าง TSMC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Company) ที่หมายมั่นปั้นมือจะครองบัลลังก์แชมป์เอาไว้ให้ได้ท่ามกลางบรรยากาศชิปเซ็ตของโลกที่ขาดตลาดอย่างหนัก ทำให้พวกเขาต้องเร่งขยายกำลังการผลิตและโรงงานเพิ่มขึ้นอีกในหลายแห่ง แต่กลับกลายเป็นว่าทุก ๆ การเคลื่อนไหวมักถูกจับตาอย่างใกล้ชิดเข้าขั้นจะเป็นศูนย์กลางความขัดแย้งแห่งใหม่ระหว่างมหาอำนาจของโลกเทคโนโลยีอย่างจีนกับสหรัฐอเมริกาเลยทีเดียว
