ดราม่าใหม่อีกเรื่องของยักษ์ใหญ่อย่าง Google ในฐานะเจ้าของระบบปฏิบัติการ Android ที่ถูกสำนักข่าวชื่อดังสาวไส้ว่า มีการใช้โปรแกรมวิเคราะห์บน  Google Mobile Service ผิดจุดประสงค์จากที่เพื่อพัฒนาระบบตัวเอง แต่กลับไปใช้วิเคราะห์คู่แข่ง คาดแอปที่เป็นเหยื่อคือ TikTok โดนลอกฟีเจอร์เตรียมนำไปใช้บน YouTube หากผิดจริงเตรียมโดนฟ้องบาน

Android Lockbox ขอสิทธิ์เพื่อวิเคราะห์ แต่กลับไปใช้ดึงข้อมูลคู่แข่ง

สำนักข่าว The Information รายงานว่าทีมงานของพวกเขาพบหลักฐานชิ้นสำคัญที่ชี้ว่า Google อาจมีการใช้ประโยชน์จากการเป็นเจ้าของแพลตฟอร์มอย่าง Android  ผิดจุดประสงค์ ผ่านซอฟแวร์ที่เรียกว่า Android Lockbox ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของ GMS มีหน้าที่ในการจัดเก็บข้อมูลการใช้งานต่าง ๆ (Usage & Diagnostics) เช่น ความถี่ ระยะเวลาในการใช้งาน เครือข่ายที่ใช้งาน พื้นที่ของการใช้งาน ซึ่งแต่ละแอปจะมีการขอใช้ข้อมูลส่วนนี้เพื่อพัฒนาประสบการณ์การใช้งานให้ดียิ่งขึ้น รวมถึง Google เองก็สามารถใช้ได้ในกรอบนี้ แต่กลับพบว่ามีการนำไปใช้นอกขอบเขต เอาข้อมูลที่ได้ไปใช้วิเคราะห์แอปพลิเคชั่นของคู่แข่งเพื่อเพิ่มความได้เปรียบให้แก่บริษัทด้วยเสียอย่างนั้น

ปัจจุบันทาง The Information ยังไม่มีการเปิดเผยหลักฐานที่บ่งชี้ถึงการละเมิดในครั้งนี้อย่างแน่ชัด โดยอ้างว่าจะเปิดโอกาสให้ Google ชี้แจงให้ละเอียดก่อน แต่ถ้าจบไม่ลงก็อาจมีการเผยแพร่หลักฐานให้คู่ค้าของ Google ฟ้องร้องคดี หรือส่งให้รัฐบาลสหรัฐโดยตรง เพื่อตรวจสอบว่าเป็นพฤติกรรมการผูกขาดตลาด หรือ Antitrust หรือไม่ ซึ่งปัญหานี้เป็นปัญหายอดฮิตที่เหล่า Tech Giant ทั้งหลายกำลังเผชิญอยู่นั่น

หวยออก TikTok ถูกเอาข้อมูลไปวิเคราะห์เพื่อพัฒนา YouTube

ทีมงานของ The Information เคลมแรงถึงขั้นว่า Google นั้นมีการจัดตั้งทีมงานเป็นการภายในขึ้นมาชุดหนึ่งเป็นที่เรียบร้อย ใช้ชื่อว่า “Magic Eye” ซึ่งทำงานด้าน Competitive App Data Analytics (วิเคราะห์ข้อมูลแอป ฯ เชิงเปรียบเทียบ) โดยจะทำการดึงข้อมูลจาก Lockbox บน GMS มาอย่างเฉพาะเจาะจง App แบบรายการต่อรายการเพื่อเปรียบเทียบการทำงานและพฤติกรรมการใช้งานของ App เหล่านั้นกับผลิตภัณฑ์ของ Google เอง เช่น เปรียบเทียบ Outlook (Microsoft) กับ Gmail (Google) แล้วทำเป็นรายงานชุดนำเสนอทีมบริหารและทีมพัฒนาแอปและฟีเจอร์ใหม่ ๆ ต่อไป

ตามรายงานยังเผยอีกว่า Google นำข้อมูลวิเคราะห์ชุดดังกล่าว ไปทำการวิจัยเชิงลึกสำหรับสร้างฟีเจอร์ใหม่บน YouTube อย่าง Shorts ที่กำลังจะเปิดตัวขึ้นในเร็ว ๆ นี้ โดยฟีเจอร์นี้จะเป็นรูปแบบวิดีโอตัดต่อสั้น ๆ ที่ทำงานร่วมกับ AR และ AI ได้อย่างแม่นยำสำหรับผู้ใช้ โดยแอปที่ถูกนำมาศึกษาอย่างละเอียดผ่านการวิเคราะห์ข้อมูลจาก GMS ก็ไม่ใช่ใครที่ไหน แต่เป็น TikTok ซึ่งเป็นเจ้าตลาดในด้านคลิปวิดีโอสั้นอยู่ในปัจจุบันนั่นเอง

Google ชี้แจง ใช้ข้อมูลเพื่อปรับปรุงประสบการณ์ Android เท่านั้น

หลังข่าวนี้เริ่มแพร่สะพัดออกไป Google ได้ออกมาตอบปฏิเสธข้อกล่าวหานี้เอาไว้ว่า พวกเขามีการเก็บข้อมูลผู้ใช้งานแอปต่าง ๆ บน Android จริง ซึ่งส่วนหนึ่งอาจเป็นบรรดาแอปพลิเคชั่นคู่แข่งของพวกเขาโดยตรงในการให้บริการต่าง ๆ แต่ทั้งหมดนี้ทำขึ้นเพื่อมอบประสบการณ์บนอุปกรณ์ที่ดีที่สุดและมองหาช่องโหว่ในการให้บริการระบบปฏิบัติการในภาพรวม (On-device Personalization & Android OS Optimization) ซึ่งการเก็บข้อมูลเหล่านี้จะสามารถทำงานร่วมกับฟีเจอร์อื่น ๆ อย่าง Digital Wellbeing เพื่อมอบประสบการณ์เช่นการจัดการพลังงาน (Battery Management) ให้ดียิ่งขึ้นได้เท่านั้น

ทั้งนี้ Google ไม่ได้ให้คำตอบอย่างเฉพาะเจาะจงถึงข้อกล่าวหาที่ว่ามีการใช้ข้อมูลจาก Android Lockbox ไปสร้างความได้เปรียบต่อคู่แข่งหรือไม่  ซึ่งเป็นกรณีที่ละเอียดอ่อนกว่ามาก ส่อแววผิดกฎหมายทั้งในแง่การละเมิดข้อตกลงระหว่าง Google กับผู้ให้บริการแอปต่าง ๆ และอาจรวมไปถึงการละเมิดสิทธิ์ในการเข้าถึงและใช้ประโยชน์จากข้อมูลส่วนบุคคลด้วย 

สรุปคือ ตอนขอความยินยอมบอกแค่เอาไปปรับปรุงประสบการณ์ แต่ใช้จริงดันเอาไปพัฒนา แอปหรือวิเคราะห์คู่แข่งด้วย ซึ่งจะผิดกฎหมายข้อมูลส่วนบุคคลไม่ว่าจะเป็น GDPR ของสากล หรือ PDPA ของไทยอย่างชัดเจนและมีสิทธิ์โดนตรวจสอบในเรื่องการผูกขาดตลาดเพิ่มเติมหากศาลเห็นว่ามีมูลขึ้นมา ก็เตรียมโดนปรับเป็นเงินมหาศาลอีกอย่างแน่นอน

อ่านเพิ่มเติม: PDPA | กฎหมายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลเพื่อชาวเน็ต… ที่ถูกเลื่อนออกไปอีก 1 ปี

 

อ้างอิง: The Verge | 9to5Google | The Information (Subscription)