Meta ในฐานะเจ้าของ Facebook นั้นขึ้นชื่อเรื่องการถูกกล่าวหาและฟ้องร้องอยู่เป็นประจำอยู่แล้ว กับประเด็นการหาประโยชน์จากข้อมูลส่วนตัว (Personal Data) ของผู้ใช้งาน แต่ข่าวล่าสุดนี้อาจมีความน่าสนใจเป็นพิเศษหลังนักกฎหมายในอังกฤษประกาศกร้าว “เดินหน้าดำเนินคดีเรียกค่าเสียหายมูลค่าแสนล้านบาทกับ Meta โดยเป็นการฟ้องคดีแบบกลุ่มแทนผู้ใช้งานในอังกฤษกว่า 44 ล้านรายทั้งประเทศสำหรับการใช้อำนาจเหนือตลาดและหาประโยชน์จากข้อมูส่วนตัวอย่างไร้ขอบเขตของ Facebook

Meta กับข้อกล่าวหา “ใช้ประโยชน์และหากำไรจากข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้งานใน UK ทั้งประเทศ ! อย่างเกินควร”

การฟ้องร้องครั้งใหญ่ (อีกแล้ว) รอบนี้เกิดขึ้นในประเทศสหราชอาณาจักร นำโดยผู้เชี่ยวชาญกฎหมายด้านการแข่งขันทางการค้านามว่า Dr. Liza Lovdahl Gormsen โดยกล่าวหาแพลตฟอร์มอย่าง Facebook ว่าได้มีการใช้อำนาจเหนือตลาดในฐานะผู้ผูกขาด Social Media ยอดฮิตในการทำข้อกำหนดและเงื่อนไขในการให้บริการที่ไม่เป็นธรรม เอาเปรียบผู้ใช้งานทั้งระบบ หรือในที่นี้ก็คือประชากรชาวอังกฤษทั้งประเทศที่ใช้บริการ Facebook คิดเป็นจำนวน 44 ล้านคน มูลค่าการฟ้องร้องราว 2.3 พันล้านปอนด์หรือกว่า 1 แสนล้านบาทเลยทีเดียว !

โดยข้อมูลเบื้องต้นจากการรวบรวมหลักฐานตลอดช่วงปี 2015 – 2019 เพียงสั้น ๆ ก็ทำให้พวกเขามีหลักฐานอันมั่นใจได้ว่า การที่ Facebook เก็บข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้งานไปใช้ประมวลผลอย่างสุดแม่นยำทำให้รู้จักความสนใจหรือความคิดของพวกเขาดียิ่งกว่าตัวเองเสียอีก สิ่งนี้นี่เองทำให้ Facebook มีรายได้เป็นกอบเป็นกำจากการเป็นแพลตฟอร์มโฆษณาออนไลน์ที่ใหญ่ที่สุดในโลกแห่งหนึ่ง และผู้ใช้งานอย่างเรา ๆ กลับแทบไม่เคยได้อะไรเป็นส่วนแบ่งจากเม็ดเงินก้อนโตนั้นเลย ทั้ง ๆ ที่ถูกละเมิดข้อมูลอยู่เห็น ๆ

หรือของฟรีไม่มีอยู่จริงในโลกธุรกิจของ Social Media ?

ในมุมมองของนักวิชาการชาวอังกฤษเผยว่าการดำเนินคดีครั้งนี้อาจช่วยสร้างบรรทัดฐานใหม่ให้กับสังคมบนโลกออนไลน์ที่เรามักพูดถึงโลกของการแข่งขันอันเสรีโดยเทคโนโลยี แต่ที่แท้จริงแล้วแพลตฟอร์มยักษ์ใหญ่อย่างเช่น Facebook นั้นอาจไม่ได้สนับสนุนการแข่งขันเสรีแบบเดียวนั้นเลยตลอดหลายปีที่ผ่านมา เพราะ Facebook ที่อาศัยการให้บริการสังคมออนไลน์ที่เชื่อมผู้คนทั้งโลกเข้าด้วยกันอย่างง่ายดายและฟรี ๆ นี่แหละที่อาจเป็นปัญหา

Dr. Liza Lovdahl Gormsen

“ในโลกการแข่งขันอันเสรี มูลค่าทางเศรษฐกิจย่อมมีการกระจายตัว ส่วนเม็ดเงินที่เกิดจากการให้บริการต่าง ๆ ย่อมต้องถูกลง เข้าถึงได้ง่าย และมีทางเลือกเสมอ แต่สิ่งที่ Facebook ทำโดยอ้างว่าผู้ใช้งานทั้งโลกสามารถใช้บริการได้ฟรีนั้นอาจไม่ถูกซะทีเดียว หากมองในแง่มูลค่าทางเศรษฐกิจที่ไปกระจุกตัวอยู่ที่ Facebook ในฐานะแพลตฟอร์มโฆษณาออนไลน์ตลอดหลายปีมานี้ ซึ่งใช้ประโยชน์จากข้อมูลส่วนตัวของพวกคุณล้วน ๆ และที่สำคัญยิ่ง Facebook ใหญ่ขึ้นเท่าไหร่ ทางเลือกของผู้บริโภคยิ่งดูเหมือนจะมีน้อยลงไปเท่านั้น” – Dr. Lovdahl Gormsen | นักวิชาการชื่อดังจากสถาบันกฎหมายระหว่างประเทศและกฎหมายเปรียบเทียบ (BIICL)

เบื้องต้นทางด้านตัวแทนของ Meta (Facebook) ได้มีการให้ความเห็นไว้เพียงแค่ว่า “ผู้คนเลือกใช้บริการของเราโดยความสมัครใจและฟรี (ไม่มีค่าบริการ) พวกเขาเลือกเราเพราะเรามอบในสิ่งที่มีความหมายกับพวกเขาคือการเชื่อมผู้คนเข้าด้วยกัน และพวกเขามีสิทธิ์โดยสมบูรณ์ที่จะเลือกใช้บริการของเรามากน้อยแค่ไหน หรือข้อมูลอะไรบ้างที่จะเปิดเผยให้แก่เราอยู่เสมอ และ Facebook เองได้ลงทุนอยู่ตลอดเวลาเพื่อให้มั่นใจว่าผู้ใช้บริการของเรามีสิทธิ์ควบคุมข้อมูลส่วนตัวของพวกเราเองได้”

สำหรับคดีใหม่แกะกล่องนี้นับเป็นอีก 1 ในคอลเลคชั่นการถูกฟ้องร้องของ Meta ในฐานะเจ้าของ Facebook กับประเด็นเรื่องการผูกขาดตลาด (Antitrust) และการละเมิดข้อมูลส่วนตัว (Personal Data) ที่เกิดขึ้นทั่วโลกมาตลอดหลายปีก็ว่าได้ แต่ถึงแม้จะเป็นเรื่องที่คล้ายคลึงกัน แต่การฟ้องร้องที่เกิดขึ้นทั่วโลกยังต้องรอข้อสรุปกันอีกสักระยะซึ่งนับได้ว่าน่าสนใจเป็นพิเศษเพราะทั้งโลกอาจได้เกิดบรรทัดฐานใหม่ ๆ ในเรื่องของข้อมูลส่วนตัวของพวกเรากับโลกออนไลน์ก็เป็นได้

ลดอำนาจผูกขาด… Facebook อาจถูกรัฐบาลสหรัฐ ฯ บังคับให้ขาย Instagram และ WhatsApp ทิ้ง

 

อ่านเพิ่มเติม: คณะกรรมการการค้าอเมริกายื่นฟ้อง Facebook อีกรอบ ให้ขาย WhatsApp และ Instagram จากข้อหาผูกขาดทางการค้า | สหรัฐ ฯ เสนอร่างกฎหมายต่อต้านการผูกขาด Tech Giants | Google – Apple – Facebook – Amazon จ่อโดนเชือดครั้งใหญ่ !

อ้างอิง: BBC News | New York Post